Chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng

Chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là một trong những biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức, lối sống đã được Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng chỉ ra. Nếu không ngăn chặn kịp thời, sẽ ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng, Nhà nước và mục tiêu, lý tưởng mà nhân dân ta đang phấn đấu. Vì thế, nhận diện chính xác vấn đề này là cấp thiết, để mỗi cán bộ, đảng viên và mọi tổ chức đảng có biện pháp “tự soi, tự sửa”, đấu tranh, khắc phục.

Chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là một hiện tượng xã hội xuất hiện khá sớm trong lịch sử nhân loại. Ở Việt Nam, trong quá trình đấu tranh cách mạng lâu dài và gian khổ, đặc biệt ở thời kỳ gay go, quyết liệt, có tính bước ngoặt của lịch sử, thường xuất hiện những biểu hiện này với mức độ nguy hiểm và tác hại khác nhau.

Trong tình hình hiện nay, việc nhận diện một cách chính xác chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng để có biện pháp đấu tranh là vấn đề bức thiết. Nếu nhận diện đúng thì có giải pháp đấu tranh, khắc phục, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, chế độ; ngược lại, những biểu hiện này sẽ làm mục ruỗng Đảng từ bên trong, tạo điều kiện cho các thế lực thù địch lợi dụng chống phá. Nhìn nhận một cách tổng quát ở nước ta cho thấy, những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ mà Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) của Đảng chỉ ra, cũng đã có những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng. Trong 9 biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, lần đầu tiên Đảng ta chỉ rõ ở biểu hiện thứ nhất: “Cá nhân chủ nghĩa, sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi; chỉ lo thu vén cá nhân, không quan tâm đến lợi ích tập thể; ganh ghét, đố kỵ, so bì, tị nạnh, không muốn người khác hơn mình”¹. Nghị quyết của Đảng cũng đã đề ra những giải pháp, biện pháp cụ thể để chữa trị “căn bệnh” nguy hiểm này, gắn với việc tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là nguồn gốc của những “căn bệnh”: quan liêu, tham nhũng, lãng phí, cục bộ, địa phương, nhũng nhiễu nhân dân,... làm suy yếu tổ chức đảng, tha hóa đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đối với những cán bộ, đảng viên bị nhiễm “căn bệnh” này, luôn lấy “cái tôi” của mình để xử lý các mối quan hệ và giải quyết công việc; coi thường pháp luật, kỷ cương, đạo đức cách mạng bị suy thoái, xuống cấp. Chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng luôn lợi dụng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước để mưu cầu lợi ích riêng. Những người mang chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng lợi dụng những sơ hở trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, chính sách để tiến thân, phục vụ cho tham vọng chính trị, lợi ích của mình; công kích, chống phá, cấu kết, bè phái gây mất đoàn kết nội bộ, làm suy yếu, hạ uy tín của Đảng. Không thực hiện được ý đồ cá nhân của mình, không thăng tiến được, không kiếm nhiều lợi lộc hoặc bị kỷ luật, thì sinh ra bất mãn. Khi có sự móc nối, lôi kéo của các thế lực thù địch, các phần tử này dễ trở thành lực lượng chống lại Đảng và chế độ, rất nguy hiểm.

Chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng đặc biệt nguy hiểm và khó khăn trong đấu tranh, vì nó là kẻ thù vô hình, nằm trong chính bản thân mỗi con người, nó như vi trùng sinh ra nhiều bệnh khác, là gốc của mọi bệnh, với những biến tướng phức tạp khôn lường, rất nguy hại đối với mỗi cán bộ, đảng viên và mọi tổ chức đảng. Muốn phát triển, muốn vững mạnh, nhất thiết phải đấu tranh khắc phục “căn bệnh” nguy hại này. Tuy nhiên, chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là một cuộc đấu tranh đầy khó khăn, phức tạp, không phân định ranh giới, chiến tuyến rõ ràng.

Theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), chúng ta đã và đang thực hiện những giải pháp nhằm khắc phục, chữa trị “căn bệnh” chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng. Một loạt các nội dung, biện pháp được thực hiện với tinh thần tích cực, chủ động, “kiên quyết, kiên trì thực hiện với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn”. Đó là: xây dựng và thực hiện có hiệu quả nội dung xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; thực hiện nghiêm túc quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; đẩy mạnh cải cách hành chính trong Đảng; rà soát, sửa đổi, hoàn thiện các quy định, nhằm tăng cường quản lý chặt chẽ cán bộ, đảng viên; làm tốt việc đấu tranh phê bình và tự phê bình. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và công khai kết quả kiểm tra, giám sát; đề cao trách nhiệm người đứng đầu; làm tốt công tác dân vận của Đảng và của chính quyền; phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, nhân dân, báo chí và công luận; thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; tập trung giải quyết kịp thời, dứt điểm những vấn đề bức xúc trong xã hội…, nhằm khắc phục “căn bệnh” này.

Cách đặt vấn đề và quyết tâm, cũng như việc làm như vậy là rất bài bản, rất trúng vấn đề, ý Đảng đã hợp với lòng dân, thể hiện quyết tâm chính trị cao và trọng trách lớn lao của Đảng trước nhân dân và vận mệnh của đất nước, của chế độ. Tuy nhiên, khi Nghị quyết mới ban hành đã gặp phải sự chống phá, công kích, xuyên tạc của các thế lực thù địch; cố tình lái dư luận hiểu sai bản chất thực sự của Nghị quyết, gây hoang mang trong nhân dân và cán bộ, đảng viên. Chúng cho rằng, Đảng Cộng sản Việt Nam đưa ra vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng chỉ là theo kiểu “giật gấu vá vai”; rằng, chưa đi vào “nguyên nhân gốc” của tình trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; rằng, nói chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là để “đánh lừa, làm lạc hướng dư luận”, chưa thật trúng vấn đề là phải “thay Đảng”; rằng, Đảng Cộng sản Việt Nam tất yếu sẽ phải “đổ vỡ”, “tan rã”(!)

Cần nói thẳng cho họ rõ, có hạn chế, khuyết điểm và yếu kém thì dám nói lên hạn chế, khuyết điểm và yếu kém, chỉ rõ nguyên nhân, xác định quan điểm, cách thức khắc phục. Đó mới thực sự là Đảng cách mạng, Đảng của nhân dân, luôn cầu thị, tiến bộ, không bao che, dung túng, tiếp tay cho các hành vi tham nhũng, lãng phí; kiên quyết xử lý kỷ luật những cán bộ, đảng viên thoái hóa biến chất, chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tham ô, tham nhũng, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

Dũng khí đó đã làm cho Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, tuyệt nhiên không thể gọi là “giật gấu vá vai” như ai đó đã cố tình xuyên tạc. Họ “chỉ thấy cây mà không thấy rừng”; không nhận thấy việc làm cần thiết và có trách nhiệm của Đảng, cố tình xuyên tạc, tầm thường hóa một nghị quyết thuận ý Đảng, hợp lòng dân. Không thể cố tình nói bừa một Nghị quyết quan trọng của Đảng như một số người “vô công rỗi nghề”, chuyên “thọc gậy bánh xe”.

Những ai cho rằng, Nghị quyết chưa đi vào “nguyên nhân gốc” của tình trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; rằng, nói chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là để “đánh lừa, làm lạc hướng dư luận”, thì hãy đọc lại cho kỹ Nghị quyết để thấy được quyết tâm chính trị cao của Đảng được thể hiện cả trong Nghị quyết và cả trong thực tiễn triển khai thực hiện. Nghị quyết đã chỉ ra các nguyên nhân và nêu rõ: “có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó, nguyên nhân chủ quan là chủ yếu”; chỉ rõ tính chất nguy hại của chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng và xác định: “Nguyên nhân sâu xa, chủ yếu của tình trạng suy thoái ở một bộ phận cán bộ, đảng viên trước hết là do bản thân những cán bộ, đảng viên đó thiếu tu dưỡng, rèn luyện”.

Chính sự chống phá của các thế lực thù địch, phản động bằng việc đẩy mạnh thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” cũng là một nguyên nhân rất quan trọng của tình trạng trên. Chúng lợi dụng các vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, “dân tộc”, “tôn giáo” và những yếu kém, sơ hở, mất cảnh giác của ta để xuyên tạc, bóp méo tình hình; cổ súy cho lối sống hưởng thụ, thực dụng, ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa; đồng thời, cấu kết với các phần tử cơ hội và bất mãn chính trị hoạt động ráo riết, chống phá cách mạng ngày càng tinh vi, nguy hiểm hơn.

Vì thế, chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng trong cán bộ, đảng viên trong tình hình hiện nay, nhất thiết phải gắn chặt với đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, làm thất bại, phá sản mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng trong cán bộ, đảng viên để mua chuộc, lôi kéo, kích động, chia rẽ Đảng với dân và sự đồng thuận xã hội; lợi dụng việc chúng ta đấu tranh để xuyên tạc, chống phá Đảng và chế độ. Những luận điệu rằng, hiện nay Đảng ta kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng là để “đánh lừa, làm lạc hướng dự luận”; rằng hướng đấu tranh này “chưa thật trúng vấn đề”, là luận điệu của những kẻ cố tình xuyên tạc quan điểm của Đảng ta với dụng ý xấu, chứ đó không phải là “người có tâm xây dựng”, “vì nước, vì dân” như họ tự xưng. Chúng ta chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng trong cán bộ, đảng viên là để Đảng ta trong sạch hơn, vững mạnh hơn, đủ “tâm” và “tầm” đưa sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế đi đến thành công. Bởi, Đảng ta “Ngoài lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc, thì Đảng không có lợi ích nào khác”², chứ tuyệt nhiên không phải là “đánh lừa, làm lạc hướng dư luận” như họ cố tình xuyên tạc.

Trong cuộc đấu tranh này, Đảng ta đặt yêu cầu cao đối với cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ chủ chốt trong các cơ quan lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, các tổ chức quần chúng phải tự phê bình và phê bình với tinh thần đồng chí trong sáng, tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau; nghiêm túc, khoan dung, thấu tình đạt lý; tự giác, tự nguyện, trung thực, khách quan, xuất phát từ cái tâm trong sáng; kiên quyết chống tư tưởng cục bộ, kèn cựa, bản vị hẹp hòi, địa phương chủ nghĩa làm tổn hại đến tình cảm đồng chí, làm suy yếu sức mạnh đoàn kết, thống nhất trong Đảng, v.v. Đó là việc làm cần thiết và thực chất, nhằm làm cho mỗi cán bộ, đảng viên hoàn thiện phẩm chất, năng lực, phong cách của mình; làm cho Đảng ta mạnh lên cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ, làm tốt trọng trách của mình trước dân tộc và nhân dân.

Mưu đồ thực của những kẻ đưa ra các quan điểm trên đã quá rõ ràng, vẫn là xuyên tạc, công kích, nhằm phủ định, thủ tiêu sự lãnh đạo của Đảng đối với đất nước và xã hội. Các thế lực thù địch đã và đang lợi dụng mọi điều kiện, mọi tình huống để chống phá Đảng ta: từ đại hội Đảng đến các hội nghị Trung ương; từ những việc làm lớn của Đảng đến những hoạt động cụ thể và cả đời sống cá nhân các lãnh tụ, của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của cán bộ, đảng viên; từ tình trạng tiêu cực, tham nhũng, suy thoái trong cán bộ, đảng viên đến việc chúng ta đấu tranh khắc phục tình trạng này; từ những việc trong nội bộ Đảng đến các quan hệ xã hội và quan hệ quốc tế, trên các lĩnh vực của đời sống xã hội,… đều được các thế lực thù địch và các phần tử cơ hội, phản động ra sức lợi dụng, triệt để khai thác để công kích, xuyên tạc, nhằm chống phá Đảng và Nhà nước ta, chống phá cách mạng Việt Nam.

Mưu đồ của các thế lực thù địch xuyên tạc chủ trương của Đảng trong chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng không đánh lừa được ai. Nó đã và đang bị phá sản và nhất định sẽ bị phá sản, bởi chính sự vững mạnh của Đảng và lòng tin của nhân dân đối với Đảng.

PGS, TS. NGUYỄN MẠNH HƯỞNG (Tạp chí Quốc phòng toàn dân)

___________

1 - ĐCSVN - Văn kiện Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Văn phòng Trung ương Đảng, H. 2016, tr. 30.

2 - Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 290.