Nhà nước phải bỏ khoản tiền rất lớn để tạo quỹ đất sạch tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, song UBND TP Hồ Chí Minh lại đem thanh toán cho các dự án BT với giá rẻ và kết quả là các nhà đầu tư được hưởng lợi chênh lệch hơn 17 nghìn tỷ đồng… Trong khi đó, nhiều người dân bị thu hồi đất phải sống lang bạt, không nơi ở vì phần lớn quỹ đất dành cho tái định cư đã được giao cho các dự án.
>>Phản ứng của người dân Thủ Thiêm trước kết luận thanh tra mới
Chênh lệch địa tô rất lớn
Theo Thanh tra Chính phủ, UBND TP Hồ Chí Minh đã sử dụng đơn giá bằng chi phí đầu tư bình quân 26 triệu đồng/m2 không đầy đủ, thiếu chính xác để tính tiền sử dụng đất thanh toán đối ứng cho các dự án BT đã được chỉ định đầu tư tại khu đô thị mới Thủ Thiêm; ngoài ra Thường trực Thành ủy, UBND Thành phố còn phê duyệt chi phí đầu tư bình quân cho 1m2 đất thương mại - dịch vụ - nhà ở là 26 triệu đồng/m2, chênh lệch giảm khoảng 50% so với đơn giá đã được các sở, ngành đề xuất ban đầu. Địa phương này áp đơn giá nêu trên do loại bớt một số chi phí cho các hạng mục công trình đã được phê duyệt quy hoạch gồm: Quảng trường trung tâm, công viên bờ sông Sài Gòn, Khu lâm viên sinh thái phía Nam, 6 trường công lập và 5 cây cầu nối từ Trung tâm thành phố qua KĐTM Thủ Thiêm.
Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ (TTCP) khẳng định: “Việc UBND thành phố và các sở, ngành lấy giá 26 triệu đồng/m2 làm giá tối thiểu để xác định giá trị quyền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư hoặc tự thỏa thuận khi giao đất cho nhà đầu tư tại các dự án trong KĐTM Thủ Thiêm là không đầy đủ, thiếu chính xác và không đúng quy định. Hơn nữa, khi đề xuất phương án giá trên, các sở, ngành và UBND thành phố đã không tính lãi (hơn 10 nghìn tỷ đồng) đối với khoản tiền được tạm ứng từ ngân sách nhà nước.
TTCP cũng chỉ rõ, nguyên nhân xảy ra các khuyết điểm, vi phạm trên là do lãnh đạo UBND thành phố không thực hiện đầy đủ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ như: Không lập các dự án theo thứ tự ưu tiên để trình duyệt theo quy định; Cho thuê đất trước khi đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật chính KĐTM Thủ Thiêm, chỉ định nhà đầu tư không đúng quy định… Từ đó, các nhà đầu tư được hưởng lợi do chênh lệch giá đất lớn (chênh lệch địa tô) từ việc được đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính theo hình thức hợp đồng BT.
TTCP đề nghị Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với các bộ, ngành xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân là 17.042 tỷ đồng. Đồng thời cần giao cho cơ quan chức năng kiểm tra, làm rõ, nếu có vi phạm, thất thoát thì phải xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật.
Dân bức xúc
Trong khi chính quyền thành phố dành nhiều ưu ái cho các nhà đầu tư, thì ngược lại, không ít người dân Thủ Thiêm bị thu hồi đất song không được bố trí nơi ở, họ phải sống lang bạt nhiều năm qua, không ít người đã khóc nghẹn mỗi lần phát biểu tại các cuộc tiếp xúc cử tri.
Qua kiểm tra công tác quy hoạch và bồi thường, thu hồi đất, hỗ trợ, bố trí tái định cư tại dự án này, TTCP phát hiện trong phạm vi 5 phường (ngoài ranh khu đô thị mới), mặc dù đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch khu tái định cư 160 ha, nhưng UBND TPHCM đã giao phần lớn đất cho 51 dự án để đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi giải trí, công trình công cộng… Hậu quả của việc này là không có đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
“Tổng diện tích đất đã được UBND TPHCM quy hoạch, bố trí tái định cư phục vụ cho KĐTM Thủ Thiêm đúng theo quy hoạch Thủ tướng phê duyệt thuộc 5 phường là 46,1 ha, vậy còn thiếu 113,9 ha chưa được quy hoạch, bố trí tái định cư nhưng TPHCM không báo cáo Thủ tướng Chính phủ” - kết luận thanh tra chỉ rõ.
Đáng chú ý, tại khu tái định cư 38,4 ha thuộc KĐTM Thủ Thiêm, thanh tra phát hiện 1 dự án tái định cư đã được nhà đầu tư thay đổi thiết kế “hô biến” thành nhà ở thương mại, chuyển nhượng cho người sử dụng 1.122/1.228 căn hộ.
Thanh tra Chính phủ nhận định: “Những việc làm trên thể hiện công tác quản lý sử dụng đất bị buông lỏng, giao đất tràn lan cho các dự án...”.
Theo nguồn tin của Tiền Phong, chiều 27/6, đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ đã vào TPHCM để chuẩn bị công bố kết luận thanh tra.
>>Phản ứng của người dân Thủ Thiêm trước kết luận thanh tra mới
Chênh lệch địa tô rất lớn
Theo Thanh tra Chính phủ, UBND TP Hồ Chí Minh đã sử dụng đơn giá bằng chi phí đầu tư bình quân 26 triệu đồng/m2 không đầy đủ, thiếu chính xác để tính tiền sử dụng đất thanh toán đối ứng cho các dự án BT đã được chỉ định đầu tư tại khu đô thị mới Thủ Thiêm; ngoài ra Thường trực Thành ủy, UBND Thành phố còn phê duyệt chi phí đầu tư bình quân cho 1m2 đất thương mại - dịch vụ - nhà ở là 26 triệu đồng/m2, chênh lệch giảm khoảng 50% so với đơn giá đã được các sở, ngành đề xuất ban đầu. Địa phương này áp đơn giá nêu trên do loại bớt một số chi phí cho các hạng mục công trình đã được phê duyệt quy hoạch gồm: Quảng trường trung tâm, công viên bờ sông Sài Gòn, Khu lâm viên sinh thái phía Nam, 6 trường công lập và 5 cây cầu nối từ Trung tâm thành phố qua KĐTM Thủ Thiêm.
Nhiều người dân Thủ Thiêm bức xúc trình bày nỗi khổ vì dự án mỗi khi có đợt tiếp xúc cử tri
Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ (TTCP) khẳng định: “Việc UBND thành phố và các sở, ngành lấy giá 26 triệu đồng/m2 làm giá tối thiểu để xác định giá trị quyền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư hoặc tự thỏa thuận khi giao đất cho nhà đầu tư tại các dự án trong KĐTM Thủ Thiêm là không đầy đủ, thiếu chính xác và không đúng quy định. Hơn nữa, khi đề xuất phương án giá trên, các sở, ngành và UBND thành phố đã không tính lãi (hơn 10 nghìn tỷ đồng) đối với khoản tiền được tạm ứng từ ngân sách nhà nước.
TTCP cũng chỉ rõ, nguyên nhân xảy ra các khuyết điểm, vi phạm trên là do lãnh đạo UBND thành phố không thực hiện đầy đủ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ như: Không lập các dự án theo thứ tự ưu tiên để trình duyệt theo quy định; Cho thuê đất trước khi đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật chính KĐTM Thủ Thiêm, chỉ định nhà đầu tư không đúng quy định… Từ đó, các nhà đầu tư được hưởng lợi do chênh lệch giá đất lớn (chênh lệch địa tô) từ việc được đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính theo hình thức hợp đồng BT.
TTCP đề nghị Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với các bộ, ngành xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân là 17.042 tỷ đồng. Đồng thời cần giao cho cơ quan chức năng kiểm tra, làm rõ, nếu có vi phạm, thất thoát thì phải xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật.
Dân bức xúc
Trong khi chính quyền thành phố dành nhiều ưu ái cho các nhà đầu tư, thì ngược lại, không ít người dân Thủ Thiêm bị thu hồi đất song không được bố trí nơi ở, họ phải sống lang bạt nhiều năm qua, không ít người đã khóc nghẹn mỗi lần phát biểu tại các cuộc tiếp xúc cử tri.
Qua kiểm tra công tác quy hoạch và bồi thường, thu hồi đất, hỗ trợ, bố trí tái định cư tại dự án này, TTCP phát hiện trong phạm vi 5 phường (ngoài ranh khu đô thị mới), mặc dù đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch khu tái định cư 160 ha, nhưng UBND TPHCM đã giao phần lớn đất cho 51 dự án để đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi giải trí, công trình công cộng… Hậu quả của việc này là không có đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
“Tổng diện tích đất đã được UBND TPHCM quy hoạch, bố trí tái định cư phục vụ cho KĐTM Thủ Thiêm đúng theo quy hoạch Thủ tướng phê duyệt thuộc 5 phường là 46,1 ha, vậy còn thiếu 113,9 ha chưa được quy hoạch, bố trí tái định cư nhưng TPHCM không báo cáo Thủ tướng Chính phủ” - kết luận thanh tra chỉ rõ.
Đáng chú ý, tại khu tái định cư 38,4 ha thuộc KĐTM Thủ Thiêm, thanh tra phát hiện 1 dự án tái định cư đã được nhà đầu tư thay đổi thiết kế “hô biến” thành nhà ở thương mại, chuyển nhượng cho người sử dụng 1.122/1.228 căn hộ.
Thanh tra Chính phủ nhận định: “Những việc làm trên thể hiện công tác quản lý sử dụng đất bị buông lỏng, giao đất tràn lan cho các dự án...”.
Theo nguồn tin của Tiền Phong, chiều 27/6, đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ đã vào TPHCM để chuẩn bị công bố kết luận thanh tra.
TPHCM khẩn trương thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ vụ Thủ Thiêm
Đó là khẳng định của Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong bên lề Đại hội Đại biểu Mặt trận Tổ Quốc TPHCM lần XI, nhiệm kỳ 2019 -2014 khai mạc ngày 27/6.
Dân còn băn khoăn…
Trao đổi với PV Tiền Phong, nhiều hộ dân đang khiếu nại cho hay, vẫn còn nhiều băn khoăn sau khi Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố thông báo “Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại ĐTM Thủ Thiêm, TPHCM”.
Ông Nguyễn Văn Khương, thường trú số C 24/9 khu phố 1, phường Bình Khánh (quận 2), cho biết, công bố kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước, chỉ ra các sai phạm trong quá trình triển khai thực hiện dự án là rất cần thiết. Người dân mong muốn sớm làm rõ TPHCM thu hồi đất của dân, đền bù, tái định cư cho dân có đúng pháp luật hay không và có đúng quy hoạch của của Thủ tướng phê duyệt không.
“Người dân không biết đến bao giờ các vấn đề khiếu nại về việc nhà đất bị cưỡng chế giải tỏa nằm trong ranh hay ngoài ranh quy hoạch mới được làm sáng tỏ, trong khi thời gian khiếu nại đã kéo dài gần nửa đời người rồi”, ông Khương bày tỏ.
Theo ông Lê Văn Lung (trú khu 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An, quận 2), thông báo kết luận thanh tra đã chỉ ra các sai phạm trong quá trình giao đất, triển khai dự án trong KĐTM Thủ Thiêm nhưng chưa làm rõ những vấn đề người dân đang khiếu nại. Đó là 5 khu phố thuộc 3 phường nằm trong ranh hay ngoài ranh KĐTM Thủ Thiêm.
“Gần 20 năm nay, người dân theo đuổi khiếu nại là về vấn đề nhà đất bị giải tỏa nằm trong ranh hay ngoài ranh dự án nên chắc chắn vẫn còn băn khoăn vì những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ chưa được làm rõ”, ông Lung nói.
Ông Lê Văn Lung kiến nghị Thủ tướng tiếp tục thành lập đoàn thanh tra liên ngành tiếp xúc, làm việc chính thức với dân để làm rõ các khiếu nại của người dân có cơ sở hay không.
Không thể chậm hơn…
Bên lề Đại hội Đại biểu Mặt trận Tổ quốc TPHCM lần XI, trả lời báo chí, ông Nguyễn Thành Phong cho biết, chưa nhận được văn bản chính thức của TTCP và mới biết thông tin qua mạng. Tuy nhiên, xác định tính chất, mức độ quan trọng của vấn đề, UBND TPHCM đang lập kế hoạch thực hiện những đầu việc liên quan dự án Khu ĐTM Thủ Thiêm sau khi có kết luận của TTCP.
“Chậm nhất là thứ hai tuần sau, tôi sẽ báo cáo với Thường trực Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy sau đó sẽ tổ chức họp báo. Việc này phải làm khẩn trương, không thể chậm trễ hơn nữa”, ông Phong khẳng định.
Về việc thông báo kết luận mới đây của TTCP không xem xét đến nội dung khiếu nại của người dân Thủ Thiêm, ông Nguyễn Thành Phong cho rằng, vấn đề này đã có Thông báo 1483 trước đó của TTCP và TPHCM đang chủ động thực hiện một loạt chính sách liên quan. Cụ thể: UBND TPHCM đã chủ động gặp và đối thoại với người dân có nhà đất bị giải tỏa trong và ngoài khu 4,3 ha, đề xuất nhiều chính sách liên quan để lắng nghe ý kiến người dân nhằm tạo sự đồng thuận.
“Giờ tôi nghỉ hưu rồi, có làm được gì mà trả lời”
Cũng bên lề đại hội, ông Lê Thanh Hải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCMcho biết, đã nghe thông tin về bản thông báo “Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại khu đô thị mới Thủ Thiêm, TPHCM” do TTCP công bố chiều 26/6. Tuy nhiên, khi báo chí hỏi về sai phạm trong vụ Thủ Thiêm và trách nhiệm cá nhân trong thời gian còn đương chức thì ông Lê Thanh Hải từ chối trả lời.
“Giờ tôi nghỉ hưu rồi, có làm được gì mà trả lời”, ông Hải nói.
Ông Lê Thanh Hải là lãnh đạo TPHCM trong suốt gần 20 năm, lần lượt giữ các chức vụ Phó Chủ tịch thường trực, Chủ tịch UBND TPHCM và Bí thư Thành ủy TPHCM trong khoảng thời gian xây dựng quy hoạch và triển khai thực hiện quy hoạch dự án khu ĐTM Thủ Thiêm.
Dương Lê-Huy Thịnh (Tiền phong)
Dân còn băn khoăn…
Trao đổi với PV Tiền Phong, nhiều hộ dân đang khiếu nại cho hay, vẫn còn nhiều băn khoăn sau khi Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố thông báo “Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại ĐTM Thủ Thiêm, TPHCM”.
Ông Nguyễn Văn Khương, thường trú số C 24/9 khu phố 1, phường Bình Khánh (quận 2), cho biết, công bố kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước, chỉ ra các sai phạm trong quá trình triển khai thực hiện dự án là rất cần thiết. Người dân mong muốn sớm làm rõ TPHCM thu hồi đất của dân, đền bù, tái định cư cho dân có đúng pháp luật hay không và có đúng quy hoạch của của Thủ tướng phê duyệt không.
Người dân Thủ Thiêm đã mất 20 năm đi khiếu nại về đất
“Người dân không biết đến bao giờ các vấn đề khiếu nại về việc nhà đất bị cưỡng chế giải tỏa nằm trong ranh hay ngoài ranh quy hoạch mới được làm sáng tỏ, trong khi thời gian khiếu nại đã kéo dài gần nửa đời người rồi”, ông Khương bày tỏ.
Theo ông Lê Văn Lung (trú khu 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An, quận 2), thông báo kết luận thanh tra đã chỉ ra các sai phạm trong quá trình giao đất, triển khai dự án trong KĐTM Thủ Thiêm nhưng chưa làm rõ những vấn đề người dân đang khiếu nại. Đó là 5 khu phố thuộc 3 phường nằm trong ranh hay ngoài ranh KĐTM Thủ Thiêm.
“Gần 20 năm nay, người dân theo đuổi khiếu nại là về vấn đề nhà đất bị giải tỏa nằm trong ranh hay ngoài ranh dự án nên chắc chắn vẫn còn băn khoăn vì những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ chưa được làm rõ”, ông Lung nói.
Ông Lê Văn Lung kiến nghị Thủ tướng tiếp tục thành lập đoàn thanh tra liên ngành tiếp xúc, làm việc chính thức với dân để làm rõ các khiếu nại của người dân có cơ sở hay không.
Không thể chậm hơn…
Bên lề Đại hội Đại biểu Mặt trận Tổ quốc TPHCM lần XI, trả lời báo chí, ông Nguyễn Thành Phong cho biết, chưa nhận được văn bản chính thức của TTCP và mới biết thông tin qua mạng. Tuy nhiên, xác định tính chất, mức độ quan trọng của vấn đề, UBND TPHCM đang lập kế hoạch thực hiện những đầu việc liên quan dự án Khu ĐTM Thủ Thiêm sau khi có kết luận của TTCP.
“Chậm nhất là thứ hai tuần sau, tôi sẽ báo cáo với Thường trực Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy sau đó sẽ tổ chức họp báo. Việc này phải làm khẩn trương, không thể chậm trễ hơn nữa”, ông Phong khẳng định.
Về việc thông báo kết luận mới đây của TTCP không xem xét đến nội dung khiếu nại của người dân Thủ Thiêm, ông Nguyễn Thành Phong cho rằng, vấn đề này đã có Thông báo 1483 trước đó của TTCP và TPHCM đang chủ động thực hiện một loạt chính sách liên quan. Cụ thể: UBND TPHCM đã chủ động gặp và đối thoại với người dân có nhà đất bị giải tỏa trong và ngoài khu 4,3 ha, đề xuất nhiều chính sách liên quan để lắng nghe ý kiến người dân nhằm tạo sự đồng thuận.
“Giờ tôi nghỉ hưu rồi, có làm được gì mà trả lời”
Cũng bên lề đại hội, ông Lê Thanh Hải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCMcho biết, đã nghe thông tin về bản thông báo “Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại khu đô thị mới Thủ Thiêm, TPHCM” do TTCP công bố chiều 26/6. Tuy nhiên, khi báo chí hỏi về sai phạm trong vụ Thủ Thiêm và trách nhiệm cá nhân trong thời gian còn đương chức thì ông Lê Thanh Hải từ chối trả lời.
“Giờ tôi nghỉ hưu rồi, có làm được gì mà trả lời”, ông Hải nói.
Ông Lê Thanh Hải là lãnh đạo TPHCM trong suốt gần 20 năm, lần lượt giữ các chức vụ Phó Chủ tịch thường trực, Chủ tịch UBND TPHCM và Bí thư Thành ủy TPHCM trong khoảng thời gian xây dựng quy hoạch và triển khai thực hiện quy hoạch dự án khu ĐTM Thủ Thiêm.
Dương Lê-Huy Thịnh (Tiền phong)
Tags:
