Giới quan sát lo ngại khả năng Trung Quốc điều quân ở Hong Kong

Giới quan sát cho rằng Trung Quốc đang ngày càng cứng rắn với cuộc biểu tình ở Hong Kong sau khi Bộ Quốc phòng nhắc tới khả năng triển khai quân đội.

>>Quân đội Trung Quốc diễn tập chống bạo động gần Hong Kong
>>Ông Trump khen ông Tập 'rất trách nhiệm' trong xử lý vấn đề Hong Kong
>>'Xã hội đen' đại náo nhà ga Hong Kong, phục kích từ chiều đến đêm

Phát biểu tại buổi họp báo ra mắt sách trắng quốc phòng mới ở Bắc Kinh hôm nay, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm nói rằng chính phủ đang theo dõi sát sao diễn biến các cuộc biểu tình ở Hong Kong, đặc biệt là việc người biểu tình cực đoan tấn công văn phòng liên lạc của chính quyền trung ương hôm 21/7.

Khi được hỏi liệu Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) có thể tham gia việc duy trì trật tự ở Hong Kong hay không, ông Ngô nói "điều 14 của luật đồn trú đã quy định rõ ràng". Theo điều 14 luật đồn trú có hiệu lực từ ngày 1/7/1997, chính quyền Hong Kong có thể yêu cầu chính phủ trung ương hỗ trợ bằng lực lượng đồn trú để duy trì trật tự công cộng hoặc cứu trợ thảm họa. Khi yêu cầu của chính quyền Hong Kong được chấp thuận, lực lượng đồn trú tại đặc khu sẽ điều binh sĩ đến thực hiện nhiệm vụ, sau đó họ lập tức trở về nơi đóng quân.

Người biểu tình Hong Kong tuần hành hôm 21/7. Ảnh: AFP

Nhà quan sát Trung Quốc kỳ cựu Johnny Lau Yui-siu nói rằng phát biểu của người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc rất đáng chú ý, thể hiện sự khác biệt với lập trường lâu nay của chính quyền Bắc Kinh rằng lực lượng đồn trú PLA sẽ không can thiệp vào công việc nội bộ của thành phố.

"Người phát ngôn Bộ Quốc phòng không nói rõ lực lượng đồn trú tại Hong Kong có can thiệp các vấn đề của thành phố hay không, nhưng thay vào đó nói rằng bộ đang theo dõi sát sao các diễn biến ở Hong Kong", Lau nói. "Theo cách hiểu của tôi, PLA đang trong giai đoạn quan sát tình hình ở Hong Kong. Lực lượng đồn trú giống một chiếc tàu ngầm đang từ từ nổi lên mặt nước".

"Bắc Kinh lo ngại nước ngoài, lực lượng bên ngoài can thiệp vào các vấn đề Hong Kong và đang sử dụng sự hiện diện của PLA ở thành phố để ngụ ý rằng lực lượng này có thể đóng vai trò theo quy định của luật pháp", Lau cho hay, thêm rằng người biểu tình Hong Kong nên tránh tấn công các cơ sở của Văn phòng Liên lạc Bắc Kinh và lực lượng đồn trú PLA.

Lãnh đạo đảng Công dân Alvin Yeung Ngok-kiu cho rằng đường lối của Bắc Kinh đã trở nên cứng rắn hơn, điều mà ông cho là đáng lo ngại. "Chính quyền Hong Kong phải gửi cho thế giới thông điệp về cách họ sẽ duy trì và bảo vệ quyền tự chủ của thành phố. Trách nhiệm của chính quyền là trấn an không chỉ người dân Hong Kong, mà cả Bắc Kinh và thế giới rằng họ có khả năng kiểm soát mọi thứ", Yeung nói.

Theo ông, nhiều người dân Hong Kong đã mất niềm tin vào chính quyền thành phố nhưng điều đó không có nghĩa họ muốn PLA tiếp quản hay can thiệp các vấn đề của đặc khu.

Các cuộc biểu tình ở Hong Kong bắt đầu từ 9/6 nhằm phản đối dự luật dẫn độ sửa đổi, cho phép dẫn độ tội phạm sang các quốc gia và vùng lãnh thổ chưa có hiệp ước dẫn độ với Hong Kong, trong đó có Trung Quốc đại lục. Biểu tình đa phần ôn hòa, nhưng đôi lúc trở nên bạo lực, với các cuộc đụng độ giữa người biểu tình với cảnh sát. Một nhóm biểu tình hôm 1/7 xông vào trụ sở Hội đồng Lập pháp đập phá.

Trưởng đặc khu Carie Lam sau đó tuyên bố dự luật dẫn độ 'đã chết", nhưng điều này không thể xoa dịu những người biểu tình. Họ tuyên bố sẽ duy trì phong trào cho đến khi các yêu cầu cốt lõi, bao gồm quyền bầu cử phổ thông và trưởng đặc khu Carrie Lam từ chức, được đáp ứng. Hàng trăm nghìn người hôm 21/7 tiếp tục tuần hành và lần đầu tiên tiến tới Văn phòng Liên lạc Bắc Kinh ở quận Tây, ném trứng vào tòa nhà, phun sơn lên camera giám sát và quốc huy Trung Quốc.

Trung Quốc nhiều lần lên án các cuộc biểu tình và thể hiện sự ủng hộ đối với chính quyền Hong Kong. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cáo buộc các cuộc biểu tình đã "xúc phạm quốc gia, dân tộc, làm suy yếu nghiêm trọng trật tự xã hội của Hong Kong và chà đạp lên luật pháp", đồng thời kêu gọi chính quyền đặc khu xử phạt nghiêm khắc người biểu tình cực đoan..

Video: Giây phút côn đồ áo trắng lao vào đánh người biểu tình ở Hong Kong

Huyền Lê (vnexpress theo SCMP)