Cảnh sát hạt Essex đang nỗ lực điều tra vụ 39 người chết trong container và kêu gọi truyền thông không suy đoán về danh tính nạn nhân.

>>Bắt nghi phạm thứ 4 trong vụ container chứa 39 thi thể

"Đây là một cuộc điều tra có diễn biến nhanh chóng, với nhiều nguồn lực lớn của cảnh sát đang cố gắng tìm ra sự thật về những gì đã diễn ra với 39 người chết trên xe container được phát hiện hôm 23/10", Pippa Mills, phó cảnh sát trưởng hạt Essex, Anh ngày 25/10 ra tuyên bố cho biết. Tuyên bố được đăng trên tài khoản Facebook chính thức của sở cảnh sát hạt Essex.

Bà Mills đề cập đến nhiều đồn đoán gần đây trên truyền thông và mạng xã hội liên quan đến cuộc điều tra, khẳng định những thông tin thiếu căn cứ sẽ "không hữu ích", thậm chí có thể cản trở tiến trình điều tra của cảnh sát.

Pippa Mills, phó cảnh sát trưởng hạt Essex, phát biểu với báo chí hôm 25/10. Ảnh: BelfastTelegraph

"Chúng tôi sẽ không bình luận về bất cứ suy đoán nào liên quan đến quốc tịch của những người đã thiệt mạng một cách bi thảm", bà nói. "Tôi mạnh mẽ kêu gọi các nhà báo và người dùng mạng xã hội không suy diễn về danh tính của những người liên quan hay tình hình quanh cuộc điều tra".

Bà Mills cho rằng "chúng ta nợ họ một cuộc điều tra đúng đắn" và khẳng định các sĩ quan cảnh sát hạt Essex "đang làm việc suốt ngày đêm" để tìm ra sự thật.

Mills xác nhận nhà chức trách Anh đã bắt nghi phạm thứ tư trong vụ án, là một người đàn ông 48 tuổi ở Bắc Ireland, với cáo buộc âm mưu tham gia hoạt động buôn người và ngộ sát.

Trước đó, cảnh sát đã bắt hai nghi phạm cùng 38 tuổi ở Warrington cùng tài xế 25 tuổi Mo Robinson điều khiển xe đầu kéo chở 39 nạn nhân. "Tôi hiểu rất rõ sự quan tâm của dư luận quốc tế với vụ này và chúng tôi sẽ cung cấp thêm thông tin khi có thể", bà Mills nói.

Bà kêu gọi bất cứ ai có thông tin về vụ án liên hệ với nhà chức trách "mà không cần sợ hãi", kể cả những người đang sinh sống bất hợp pháp ở Anh.

Tài xế Robinson phát hiện 39 thi thể khi mở cửa container đông lạnh ngày 23/10 tại khu công nghiệp Waterglade, thị trấn Grays, Essex. Tài xế gọi cứu thương, sau đó nhân viên y tế thông báo cho cảnh sát địa phương.

Nhà chức trách Anh đang khám nghiệm tử thi các nạn nhân để xác định danh tính của họ, tiến trình có thể kéo dài nhiều ngày. Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đang làm việc với cảnh sát sở tại để xác minh thông tin về quốc tịch của các nạn nhân, trong khi Cục Lãnh sự phối hợp với các cơ quan chức năng trong nước, các địa phương cung cấp những thông tin liên quan từ Việt Nam để giúp nhà chức trách Anh trong quá trình nhận dạng.

Cảnh sát hạt Essex của Anh ban đầu tin rằng tất cả nạn nhân gồm 31 nam và 8 nữ đều là người Trung Quốc, tuy nhiên nhà chức trách nước này đang điều tra nghi vấn có nạn nhân mang quốc tịch ngoài Trung Quốc. Đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Anh cho biết đang phối hợp chặt chẽ với cảnh sát để tìm hiểu thông tin liên quan đến diễn biến mới này.

Ông Phạm Văn Thìn ở thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh hôm qua gửi đơn trình báo chính quyền cho biết con gái Phạm Thị Trà My (26 tuổi) có thể là một trong 39 nạn nhân chết trong container ở Anh. Sau đó, 7 gia đình tại Hà Tĩnh, 5 gia đình ở Nghệ An cũng cho rằng có con mất tích ở Anh từ hôm 23/10 nên trình báo chính quyền.

Quy trình xác định danh tính 39 thi thể trong container

Giới chức chú ý đến những đặc điểm như nốt ruồi, hình xăm và thu thập giấu vân tay cùng DNA.

11 trong 39 thi thể trong container ở Essex được đưa đến bệnh viện Broomfield ở thị trấn Chelmsford tối 24/10 để xác định danh tính và khám nghiệm tìm hiểu nguyên nhân cái chết. Các thi thể còn lại dự kiến được chuyển xong vào cuối tuần.

Đoàn xe chở thi thể từ cảng Tilbury đến bệnh viện Broomfield ngày 25/10. Ảnh: Reuters.

Cảnh sát hạt Essex ban đầu tin rằng các nạn nhân gồm 31 nam và 8 nữ đều là người Trung Quốc, tuy nhiên giới chức đang điều tra nghi vấn có nạn nhân mang quốc tịch khác. Đại sứ quán Trung Quốc tại London đã cử nhân viên tới Essex để xác minh tình hình, song chưa thể xác định được quốc tịch của các nạn nhân. Việt Nam hỗ trợ Anh thúc đẩy quá trình nhận dạng nạn nhân, theo thông cáo ngày 25/10 của Bộ Ngoại giao.

Bước đầu tiên để xác định danh tính là tìm kiếm bằng chứng gián tiếp, theo tiến sĩ Noemi Procopio, giảng viên khoa học pháp y tại Đại học Northumbria, Newcastle. Đây là những vật phẩm trên hoặc xung quanh cơ thể có thể đưa ra manh mối về danh tính bao gồm quần áo, đồ đạc và tài liệu, nhưng chúng không đủ để chứng minh họ là ai.

"Chẳng hạn, quần áo có thể được chuyển từ người này sang người khác", bà nói. "Những đồ vật này có thể quan trọng nhưng không thể được sử dụng để chứng minh danh tính, chúng chỉ là những manh mối ban đầu".

Bước tiếp theo là nhận dạng bằng thị giác nhưng việc này phụ thuộc vào tình trạng thi thể, có thể thay đổi đáng kể tùy thuộc vào điều kiện. Thi thể bắt đầu phân hủy ngay sau khi tim ngừng đập, các enzyme được giải phóng trong cơ thể gây tan rã các tế bào và mô xung quanh. "Việc này có thể thay đổi hình dạng khuôn mặt rất nhiều trong thời gian khá nhanh", tiến sĩ Procopio nói.

Nếu vẫn ở giai đoạn đầu thì việc nhận dạng khuôn mặt có thể được thực hiện bằng cách chụp ảnh, gửi cho người thân hoặc bạn bè, mặc dù công đoạn này vẫn không thể chứng minh được danh tính.

Các dấu hiệu như sẹo, hình xăm hoặc các đặc điểm khác là "cách đáng tin cậy hơn để xác định", Procopio nói.

Giai đoạn tiếp theo là nhận dạng sinh học, bắt đầu với phương pháp đơn giản nhất là dấu vân tay (mặc dù cách này vẫn phụ thuộc vào tình trạng thi thể). Dấu vân tay tồn tại miễn là còn mô mềm, có thể trong vài ngày hoặc thậm chí một tuần.

"Ưu điểm của dấu vân tay là bạn có thể có thông tin cụ thể và đáng tin chứ không mang tính chủ quan", Procopio nói.

Ngoài việc xác định một người đã chết như thế nào và cách đây bao lâu, khám nghiệm tử thi cũng có thể cung cấp danh tính thông qua dữ liệu về xương và nha khoa. "Nếu bạn bị gãy xương, xương của bạn sẽ có một số đặc điểm nhất định vài năm sau đó", bà nói.

Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi hồ sơ dữ liệu để so sánh các đặc điểm. Cũng có nhiều tranh luận về độ tin cậy của việc kiểm tra xương và răng. Dù chúng không đủ sức nặng so với các phương án khác, chúng vẫn có thể rất hữu ích.

DNA có thể thu được từ nhiều mô khác nhau, từ "chất lỏng sinh học" như máu và nước bọt cho đến thịt, tóc, nội tạng và xương. Nó có thể giúp xác định người thân cách đến 3,4 thế hệ. Công đoạn xác định DNA phụ thuộc vào việc liệu có người thân hoặc thành viên gia đình sẵn sàng được kiểm tra hay không, hoặc DNA của họ đã được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu từ trước.

"DNA là công cụ xác định danh tính mạnh mẽ nhất", Procopio nói. Việc thu thập dữ liệu DNA có thể mất hai ngày, trong khi lượng thời gian cần thiết để tìm kết quả khớp trong cơ sở dữ liệu tùy thuộc vào quốc gia nắm giữ cơ sở dữ liệu.

"Theo kinh nghiệm của tôi thì có thể kiểm tra DNA trong vòng một tuần", Procopio cho biết.

Cảnh sát Essex ngày 25/10 đăng thông báo trên trang web, nói rằng quá trình xác định danh tính và khám nghiệm có thể kéo dài nhưng nhấn mạnh rằng nó "rất quan trọng". Chúng tôi đang làm việc với quan chức chuyên điều tra cái chết bất thường để đảm bảo việc tôn trọng nạn nhân và người thân của họ được đặt lên hàng đầu", cảnh sát Essex cho biết.

Trí Dũng-Phương Vũ (vnexpress)