Không gian mạng là môi trường mới trong chiến lược “diễn biến hòa bình” mà các thế lực thù địch triệt để lợi dụng chia sẻ, đăng tải những luận điệu sai trái, thù địch nhằm chống phá Đảng, Nhà nước và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng là trách nhiệm và đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp, các ngành, các lực lượng. Giảng viên lý luận chính trị từ vị trí, nhiệm vụ của mình có vai trò quan trọng trong cuộc đấu tranh đó, góp phần làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng và sự nghiệp đổi mới đất nước.
TS Bùi Xuân Quỳnh (Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng/TCCS)
Hành động 'ném đá giấu tay' và cuộc đấu tranh với 'địch bên trong ta'
Tính cấp thiết của đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay
Nghị quyết số 35-NQ/TƯ, ngày 22-10-2018, của Bộ Chính trị về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” xác định, đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân, trong đó đội ngũ giảng viên lý luận chính trị là lực lượng có vai trò nòng cốt, trực tiếp. Không gian mạng trở thành môi trường đấu tranh mới gắn liền với sự phát triển của khoa học và công nghệ hiện đại, của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Hiện nay, không gian mạng đã mở rộng cả tốc độ và quy mô về hạ tầng truyền thông, các ứng dụng nền tảng, dữ liệu lớn (Big data) và sự kết nối. Mạng internet cho phép mọi người có thể kết nối, giao tiếp, chia sẻ thông tin, bộc lộ tình cảm, thái độ trên không gian “ảo” thay vì phải trực tiếp tiếp xúc. Không gian mạng ra đời đã phá vỡ những khoảng cách về địa lý, thời gian, lứa tuổi, giới tính, địa vị, dân tộc, tôn giáo, ngôn ngữ tạo ra một “thế giới phẳng”. Không thể phủ nhận những tác động tích cực to lớn đối với sự phát triển trên mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Song, việc lợi dụng không gian mạng đưa tin thất thiệt cũng đã ảnh hưởng tiêu cực không nhỏ đến các giá trị sống của con người và xã hội; đặc biệt là các luận điệu sai trái, thù địch được đăng tải, chia sẻ trên không gian mạng ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của Đảng, đến sự tồn vong của chế độ, của đất nước.
Đội ngũ giảng viên lý luận chính trị có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, giáo dục, lan tỏa chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phản bác những luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng_Ảnh: plo.vn
Với dã tâm là muốn xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng, chống phá chế độ xã hội chủ nghĩa, các thế lực thù địch không bao giờ từ bỏ chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ với âm mưu, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Chúng triệt để lợi dụng những đặc điểm vốn là ưu thế nổi trội của không gian mạng, một “chiến trường” không tiếng súng để chống phá ta. Chúng xây dựng các trang web, blog, tài khoản mạng xã hội ở các máy chủ đặt ở nước ngoài làm các “máy cái”, hà hơi, tiếp sức cho các blog, tài khoản trong nước. Hiện nay, có hàng nghìn tài khoản ở các trang mạng xã hội; một số website, báo điện tử phản động trong và ngoài nước đang ngày, đêm đăng tải, chia sẻ dưới nhiều hình thức những thông tin sai sự thật, phản khoa học, phản cách mạng về các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng và an ninh đất nước. Các nhóm (group) tập hợp lực lượng, hướng dẫn phương thức chống phá vừa công khai, vừa bí mật. Với thủ đoạn đa dạng, tinh vi, các thế lực thù địch đã tập trung khoét sâu vào tình hình phức tạp ở Biển Đông; những hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý nhà nước; những khó khăn, hạn chế trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng; sự tha hóa về đạo đức, lối sống và “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên; các sự việc nhạy cảm về chính trị, xã hội nhất là giai đoạn hiện nay Đảng ta đang chuẩn bị tiến hành Đại hội lần thứ XIII(1). Đây thực sự là “cơ hội”, mảnh đất “màu mỡ” để các thế lực thù địch triệt để lợi dụng, bóp méo thông tin đăng tải các luận điệu sai trái, thù địch chống phá sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.
Ở nước ta, với khoảng 1/2 số dân sử dụng internet hằng ngày, thường xuyên truy cập các website, các công cụ tìm kiếm, kết nối thông tin và phổ biến là tham gia các phương tiện truyền thông xã hội như Facebook, YouTube, Google, Yahoo, Zalo... Các thế lực thù địch lợi dụng một bộ phận người dân thiếu hiểu biết, trình độ và kinh nghiệm hạn chế nên đã không phân biệt được thông tin thật - giả, đúng - sai đã chia sẻ, phát tán luận điệu sai trái, thù địch trên mạng. Những luận điệu đó lan truyền nhanh chóng, lôi kéo và kích động những người nhẹ dạ, cả tin có những hành động gây mất ổn định an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội của đất nước, như: Tụ tập biểu tình, kích động bạo lực trước việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trên vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam; lợi dụng sự cố môi trường biển ở các tỉnh miền Trung; đập phá trụ sở chính quyền và một số công ty ở tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bình Thuận… trong thời gian qua làm thiệt hại về kinh tế, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân, gây chia rẽ giữa các dân tộc, sắc tộc, tôn giáo; kích động bạo lực, ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển đất nước. Tuy nhiên, “việc đấu tranh, phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch, tổ chức phản động, phần tử cơ hội, bất mãn chính trị còn bị động, thiếu sắc bén và hiệu quả chưa cao”(2).
Do đó, công tác đấu tranh phòng, chống những luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng trở thành “mặt trận” mới, cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay.
Vai trò của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị trong đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng
Trong công cuộc đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch, đội ngũ giảng viên lý luận chính trị có vai trò rất quan trọng.
Thứ nhất, giảng viên lý luận chính trị là người trực tiếp và chủ yếu giảng dạy, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm xây dựng thế giới quan, phương pháp luận khoa học và phẩm chất chính trị cho người học.
Giảng viên lý luận chính trị là người đảm nhiệm giảng dạy các môn học chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối cách mạng của Đảng ở các trường trung học chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học; các trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện, thị xã và các trường chính trị tỉnh, thành phố trên phạm vi cả nước. Đây là lực lượng chủ đạo, trực tiếp, hùng hậu trong giáo dục, tuyên truyền nền tảng tư tưởng, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến học sinh, sinh viên, cán bộ, đoàn viên thanh niên, giúp cho người học hình thành niềm tin khoa học, từng bước tạo lập, rèn luyện, củng cố phẩm chất và năng lực chính trị, bồi đắp khả năng nhìn nhận, đánh giá khi tiếp cận các thông tin đa chiều. Quá trình giảng dạy đồng thời là quá trình phân tích, đấu tranh với các luận điệu sai trái, thù địch có liên quan ở từng môn học, từng chuyên đề, qua đó, người học có đủ sức đề kháng, “miễn dịch” với sự xâm nhập của các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng. Thực tế cho thấy, nếu giảng viên lý luận chính trị giảng dạy, giáo dục, truyên truyền tốt nội dung của mình đảm nhiệm thì góp phần giúp người học có thái độ chính trị đúng đắn, có ý thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Ngược lại, một bộ phận có thể bị các luận điệu sai trái, thù địch tiêm nhiễm nếu không được học hoặc lười học tập lý luận chính trị.
Giảng viên Học viện Hải quân hướng dẫn học viên tiếp cận và khai thác thông tin trên không gian mạng_Ảnh: baohaiquanvietnam.vn
Thứ hai, giảng viên lý luận chính trị trực tiếp tham gia nghiên cứu bổ sung và phát triển lý luận chính trị, làm sáng rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra trên con đường xây dựng xã hội mới.
Hoạt động đấu tranh, phòng chống các luận điệu sai trái, thù địch có hiệu quả cao khi dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn khoa học. Trước sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô và Đông Âu, cùng sự phát triển sinh động, phong phú của thực tiễn cần tiếp tục nghiên cứu, vận dụng, bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin cho phù hợp với thực tiễn giai đoạn cách mạng nước ta hiện nay. Và thực tế cho thấy, những vấn đề lý luận về thời kỳ quá độ và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội những năm qua đã được nghiên cứu, vận dụng sáng tạo phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt Nam. Đây là kết quả và thành tựu to lớn của công tác tư tưởng, lý luận của Đảng ta, trong đó có một phần đóng góp của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị qua quá trình nghiên cứu, giảng dạy phát hiện những bất cập của lý luận để kịp thời đề xuất với Đảng.
Thứ ba, giảng viên lý luận chính trị là người có khả năng và thường xuyên tham gia tiếp cận, nhận diện sâu rộng, kịp thời các thông tin, luận điệu, từ đó chia sẻ, viết bài, bình luận phản biện và đấu tranh có hiệu quả với các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay.
Giảng viên lý luận chính trị với đội ngũ đông đảo, công tác ở trên các địa bàn từ cấp huyện, quận, thị xã, tỉnh trong cả nước, ở nhiều lĩnh vực, nhiều lứa tuổi có thể coi là “tai, mắt” trên không gian mạng, nắm bắt thông tin, dư luận của người thân, bạn bè, đồng nghiệp, xã hội, có thể phát hiện nhanh nhất các luận điệu sai trái, thù địch. Đồng thời có khả năng phân tích, nhận diện các luận điệu sai trái thù địch đó, bởi họ được đào tạo, có hiểu biết chuyên sâu về khoa học lý luận chính trị. Từ đó trực tiếp phản bác trên không gian mạng, đồng thời phản ánh đến các cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả.
Đội ngũ giảng viên lý luận chính trị tích cực tham gia viết bài, bình luận, chia sẻ trên sách, báo, tạp chí và trên không giang mạng, qua đó góp phần giáo dục, tuyên truyền, lan tỏa chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và những thông tin tích cực, phản bác những luận điệu sai trái, thù địch. Các bài viết đăng tải có chất lượng, chiều sâu. Mặt khác, hiện nay đại đa số giảng viên lý luận chính trị sử dụng các phương tiện truyền thông xã hội, như facebook, twiter, zalo, google+… phục vụ nghiên cứu, giảng dạy và các hoạt động giao tiếp xã hội. Với vị trí của người giảng viên ở các nhà trường, các trung tâm bồi dưỡng chính trị, họ có số lượng lớn bạn bè, người thân, học sinh, sinh viên kết bạn và theo dõi đông đảo. Những thông tin, bài viết, chia sẻ, bình luận, thích (like) tham gia đấu tranh hay cảnh báo, phản bác lại các luận điệu sai trái, thù địch ở các tạp chí, báo, tài khoản trên mạng xã hội của họ lập tức được số đông người quan tâm tiếp nhận, theo dõi đọc, bình luận, chia sẻ, trở thành một kênh tuyên truyền, định hướng tư tưởng, hành động tích cực, rộng khắp và hiệu quả cao. Đồng thời, thông qua các hoạt động đấu tranh chống các luận điệu sai trái, thù địch đã góp phần tự bồi dưỡng và tự nâng cao trình độ mọi mặt và khả năng miễn dịch của giảng viên lý luận chính trị.
Vai trò của giảng viên lý luận chính trị trong đấu tranh phòng, chống luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng là rất quan trọng. Để phát huy vai trò đó có hiệu quả, mỗi giảng viên cần không ngừng học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị, đồng thời cần sự quan tâm và định hướng kịp thời từ cơ quan chức năng. Nâng cao nhận thức về đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng cho đội ngũ giảng viên lý luận chính trị. Bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quy chế của giảng viên lý luận chính trị tham gia đấu tranh phòng, chống luận điệu sai trái, thù địch. Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, tập huấn kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch, đồng thời đầu tư trang thiết bị, phương tiện phù hợp. Có chính sách quan tâm, động viên cả vật chất và tinh thần, tạo phong trào đấu tranh rộng khắp, lấy cái đẹp dẹp cái xấu, kết hợp giữa xây và chống cùng với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh./.
------------------------------
(1) Báo Quân đội nhân dân, Những âm mưu chống phá trước thềm Đại hội Đảng lần thứ XIII, ngày 23-9-2019, https://www.qdnd.vn/chong-dien-bien-hoa-binh/nhung-am-muu-chong-pha-truoc-them-dai-hoi-dang-lan-thu-xiii-591731
(2) Văn kiện hội nghị lần thứ tư , Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr.23
(1) Báo Quân đội nhân dân, Những âm mưu chống phá trước thềm Đại hội Đảng lần thứ XIII, ngày 23-9-2019, https://www.qdnd.vn/chong-dien-bien-hoa-binh/nhung-am-muu-chong-pha-truoc-them-dai-hoi-dang-lan-thu-xiii-591731
(2) Văn kiện hội nghị lần thứ tư , Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr.23
TS Bùi Xuân Quỳnh (Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng/TCCS)