Lũ lụt có phải do các công trình thủy điện?

(Tindautruongdanchu)-Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nặng nề, các hình thái thiên tai ngày càng diễn biến phức tạp, cùng nhiều nhân tố khác như đô thị hoá nhanh,... đã gây ra thiệt hại nặng nề cho người dân một số địa phương khi có mưa lớn, bão, lũ. Và vì lý do ấy Việt Tân đã đăng bài viết xuyên tạc, đổ lỗi cho lũ lụt thiên tai là do thủy điện chứ chẳng phải do trời.

Trong bối cảnh các tỉnh miền trung và các cơ quan chức năng đang gồng mình khắc phục những hậu quả do thiên tai để lại thì Ngày 03 tháng 12 năm 2021, trên trang facebook Việt Tân có đăng tải bài viết “ĐỪNG ĐỔ LỖI CHO TRỜI” với nội dung “Lụt không phải do nước biển dâng mà là do nước không thoát ra biển được, lũ về nhanh và và xả lũ bất ngờ từ những thủy điện bậc thang tham tích nước” và còn cho rằng lỗi của việc lũ lụt ở miền Trung là lỗi của Chính quyền “Và những người xả lũ vẫn dùng một từ thật mỹ miều: "điều tiết". Họ lẽ ra phải dự báo được kịch bản mưa trước đó cả tuần để có thể "điều tiết" sớm đúng với mỹ từ mà họ đang dùng, thay vì "điều tiết" khi nước đã tràn hồ và người dân thì bì bõm trong nước mênh mông”. Vậy việc lũ lụt có phải do thủy điện?

Trên thực tế, mưa bão, lũ lụt là hình thái tự nhiên, do thiên nhiên tạo ra, không ai mong muốn xảy ra nhưng lại không thể tránh được. Thông thường, mưa, bão ở hạ du có lượng nước lớn, nước biển dâng lên nên khi có mưa lũ về từ thượng nguồn, các hồ thủy điện, thủy lợi phải thực hiện các quy trình điều tiết xả lũ một cách hợp lý, vừa bảo đảm an toàn công trình, vừa giảm thiệt hại cho hạ du. Việt Tân lại cho rằng nước “Lụt không phải do nước biển dâng mà là do nước không thoát ra biển được, lũ về nhanh và và xả lũ bất ngờ từ những thủy điện bậc thang tham tích nước” và do các hồ thủy điện “đồng loạt xả nước” mà không báo cho người dân biết.

Về vấn đề này, PGS, TS Vũ Thanh Ca, giảng viên Trường Đại học Tài nguyên và môi trường Hà Nội, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu biển và hải đảo, Tổng cục Biển và hải đảo Việt Nam đã có dẫn chứng khá dễ hiểu, chứng minh “không có đập thủy điện, lũ vẫn thế, thậm chí cao hơn”.

Ông nói “Ta cứ làm thí nghiệm, lấy một cái chậu đang có một ít nước, cho một vòi nước vào đó và cho nước chảy vào chậu. Ban đầu ít nước, nước giữ trong chậu. Sau đó, mực nước trong chậu tăng lên, tới lúc tràn. Đây là “xả lũ”. Lúc này, lượng nước từ vòi vào chậu sẽ bằng mực nước xả ra và mực nước trong chậu không đổi. Thủy điện chính là cái chậu đó. Cái chậu đó tích được thêm một ít nước, nhưng không sinh thêm ra nước để đổ ra ngoài. Nếu phía cuối sân có chỗ trũng thì rõ ràng là nước chảy qua chậu sẽ gây ngập...”, PGS, TS Vũ Thanh Ca phân tích và khẳng định, không có cơ sở khoa học nào để nói thủy điện làm tăng lũ; nếu không có đập thủy điện, lũ vẫn thế, thậm chí cao hơn. Đối với nhiều trường hợp, không có hồ thủy điện, lũ cao hơn rất nhiều!

Mặt khác nói “thủy điện bậc thang tham tích nước” là hoàn toàn sai. Thủy điện chính là một nguồn năng lượng sạch có vai trò rất quan trọng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Hiện, tổng công suất lắp đặt của các nhà máy thủy điện là 20.568MW, chiếm tỷ trọng 36,3% tổng công suất đặt các nguồn điện trong hệ thống điện quốc gia. Các nhà máy thủy điện tại các tỉnh cũng đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương theo hướng tăng tỉ trọng sản xuất công nghiệp, nông nghiệp. Hơn nữa nếu để nước chảy hết ra biển thì khi mùa khô lấy đâu ra nước để phát triển nông nghiệp?

Thêm một số dẫn chứng cụ thể là các công trình thủy điện Hòa Bình, Sơn La, Thác Bà, Tuyên Quang… đã chống lũ rất hiệu quả cho khu vực Đồng bằng sông Hồng. Nếu không có các công trình trên thì Đồng bằng sông Hồng, trong đó có Thủ đô Hà Nội sẽ thường xuyên phải đối mặt với lũ lụt, mà điển hình như trận lũ vào các năm 1969, 1971 đã gây thiệt hại lớn...

Như vậy, rõ ràng là thủy điện không phải nguyên nhân gây ra lũ mà nó còn làm hạn chế mức thiệt hại do lũ gây ra rất nhiều và việc Việt Tân bịa đặt, đổ lỗi cho thủy điện xả nước gây ra lũ là hoàn toàn không có căn cứ. Đây là âm mưu nhằm hạ thấp uy tín và làm mất lòng tin của Nhân dân vào Chính quyền và Lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Với thủ đoạn hèn hạ của Việt Tân, mỗi người dân chúng ta cần phải cảnh giác. Tìm hiểu nguyên nhân và thông tin từ các nguồn tin chính thống.

Đại Dương